بازار، گروه استان‌ها؛ عارف اصفهانی: ماه ها است که چه افراد خواستار اجاره و چه خریداران مسکن، مستاصل مانده اند؛ خانوارهایی که از مهرماه سال گذشته تا مهرماه امسال با رشد صعودی نمودار مسکن مواجه شده اند.
نوسانات قیمت دلار، گران شدن مصالح ساختمانی، کاهش قدرت خرید مردم از جمله سه ضلع مثلث رکود در بازار مسکن است. رویدادی که به گفته فعالان این عرصه این صنعت را با چالش های زیادی مواجه کرده و به نوعی آن را به کما برده است و از آنجا که مصالح ساختمانی یکی از مؤلفه‌های تأثیرگذار بر قیمت مسکن به‌شمار می‌رود، با روند گرانی دلار، احتمال افزایش قیمت مسکن هم وجود دارد.
به گفته فعالان بازار مسکن و بر اساس آمارها، سهم مصالح ساختمانی و زمین در قیمت نهایی مسکن حدود ۶۰ درصد است و این موضوع برای تولید کنندگان و مصرف کنندگان این بازار چالش های زیادی ایجاد کرده است.
بازار بی ثبات و خانه های گران
بازار بی ثبات مسکن به واسطه دخالت های بی جا و اجرا نشدن قوانین است. این موضوعی است که رئیس اتحادیه مشاوران املاک اصفهان در گفت و گو با بازار می گوید و تاکید می کند: وضعیت مسکن در اصفهان در کمای مطلق است.
مهدی حجازی، در پاسخ به این سوال که این وضعیت قرار است تا چه زمانی ادامه پیدا کند، ادامه می دهد: وضعیت مسکن هم اکنون تحت تاثیر قیمت دلار صعودی شده و این موضوع چه در معاملات مسکن و چه در اجاره بها تاثیرات زیادی داشته است.
وی تاکید می کند: این وضعیت از دو سال گذشته شروع شده و ادامه دار بوده است تا جایی که این صنعت را رو به رکود برده است.
رئیس اتحادیه مشاوران املاک اصفهان اضافه می کند: در این میان خریداران و فروشندگان واقعی هم با چالش های زیادی در این زمینه روبرو شده اند و به واسطه تورم شدید در این زمینه و پایداری تورم در طی سال های مختلف این صنعت با رکود شدیدی روبرو شده است.
حجازی: قوانین و مقررات وضع شده توسط دولت در این زمینه باعث تصدی گری آن شده و دخالت در بخش خصوصی باعث شده که نه تنها مشکلات مسکن حل نشود بلکه با مشکلات جدیدی روبرو شود
حجازی در پاسخ به سوال دیگری در رابطه با دخالت دولت در زمینه ساخت و سازهای مسکن و تاثیرات آن در این صنعت نیز می گوید: قوانین و مقررات وضع شده توسط دولت در این زمینه باعث تصدی گری آن شده و دخالت در بخش خصوصی باعث شده که نه تنها مشکلات مسکن حل نشود بلکه با مشکلات جدیدی روبرو شود.
حجازی افزود: قوانینی مثل سامانه خودنویس، سامانه کاتب، پیش‌فروش ساختمان، مواردی هستند که دولت توانایی اجرای زیرساخت‌های آن را ندارد.
رئیس اتحادیه املاک اصفهان می افزاید: در بسیاری از مواقع قوانینی که مصوب می شود به علت اینکه دستگاه ها همکاری لازم را ندارند به اجرای درست نمی رسد و این موضوع تبعاتش را در بازار نشان می دهد و بازار مسکن را متشنج و بی ثبات می کند.
رکود مسکن تا پایان سال ادامه دارد
به گفته فعالان این عرصه، بازار مسکن به‌ویژه در سال‌های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ با رکود شدیدی مواجه شده بود و این شرایط بر اساس پیش بینی های قبلی در سال ۱۴۰۳ نیز پایدار ماند و طی هشت ماه گذشته بازار مسکن راکد بود. در این میان به اعتقاد رئیس اتحادیه املاک اصفهان دولت هم سهم کمی نداشته و به واسطه تصدی گری و وضع قوانین و بروکراسی های سخت بازار مسکن را با چالش مواجه کرده است.
رئیس اتحادیه املاک اصفهان در این ارتباط نیز می گوید: اینکه هر چیزی باید تابع قوانین خاص خودش باشد، خوب است و به نظم و امنیت و آسایش مردم کمک می کند؛ ولی من اعتقادم این است که قانونی وضع شود که زیرساخت‌های آن آماده باشد. دستگاه ها همکاری لازم را در اجرای قانون ندارند؛ مثلا وزارتخانه‌ای قانونی را پیشنهاد می دهد اما دستگاه های اجرایی دیگر با آن همکاری نمی کنند و این قضیه باعث می شود که قانون درست اجرا نشود، در نتیجه این اتفاق، تبعاتش به بی‌ثباتی بازار منجر می شود و مشکلاتی را برای مردم به وجود می آورد و موجب عدم‌اعتماد مردم به این سیستم م ی‌شود.
حجازی پیش بینی کرده که بازار مسکن تا پایان سال، رنگ رونق را به خود نمی بیند و با همین روال پیش خواهیم رفت تا میزبان رکود توأم با تورم تا انتهای سال ۱۴۰۳ باشیم؛ اینها همه در حالی است که آمار مشخصی از متوسط هزینه مسکن در سبد خانوارها طی دوسال اخیر از سوی متولیان مسکن اعلام نمی‌شود. در کنار این مشکلات به واسطه گرانی و بی ثباتی دلار بازار مصالح ساختمانی بی کیفیت هم رشد صعودی داشته و مصالح زیرپله ای در این بازار آشفته رونق گرفته است.
بی کیفیتی نتیجه تورم در بازار مسکن
کارشناس اقتصاد و استاد دانشگاه در گفت و گو با بازار و در پاسخ به این سوال که گرانی مصالح ساختمانی چه تاثیری بر نظام شهرنشینی و اقتصاد شهر خواهد گذاشت، می گوید: حباب قیمت ها به شکلی است که هر روز با قیمت های متفاوتی در این عرصه مواجه هستیم و این موضوع بحران حاشیه نشینی را افزایش خواهد داد و این در حالی است که اقتصاد اصفهان را هم تضعیف می کند.
محبی: دهک های پایین جامعه ترجیح می دهند که هر طور شده مسکنی داشته باشند اما این اتفاق نباید باعث شود که با گرانی مصالح ساختمانی ما از مصالحی استفاده کنیم که نه تنها استاندارد نیستند بلکه بعد عمر مفیدشان بسیار کوتاه بوده و همین باعث می شود که به اقتصاد اصفهان ضربه های زیادی بخورد
مجید محبی، با تاکید بر اینکه این اشتباه است که بخواهیم با مسکن ملی و یا مسکن مهر این معضل را کاهش دهیم، می افزاید: این سوال وجود دارد که آیا ظرفیت مناسب برای این موضوع در بازار مسکن وجود دارد و یا خیر و اینکه ما مسکنی با قیمت پایین بسازیم اما از کیفیت لازم برخوردار نباشد خود می تواند معضل دیگری را ایجاد کند.
خانه هایی که خیلی زود کلنگی می شوند
این کارشناس معتقد است: در حال حاضر ما با خانه هایی روبرو هستیم که بعد از بیست سال تبدیل به خانه های کلنگی می شوند و این در حالی است که در کشورهای توسعه یافته به قدری بر روی استفاده از مصالح مناسب تاکید می شود که یک خانه تا ۱۰۰ سال عمر مفید دارد.
وی ادامه داد: دهک های پایین جامعه ترجیح می دهند که هر طور شده مسکنی داشته باشند اما این اتفاق نباید باعث شود که با گرانی مصالح ساختمانی ما از مصالحی استفاده کنیم که نه تنها استاندارد نیستند بلکه عمر مفیدشان بسیار کوتاه بوده و همین باعث می شود که به اقتصاد اصفهان ضربه های زیادی بخورد.
با این تفاسیر می توان گفت فعلا بازار مسکن در اصفهان دست به عصا شده است و در بلاتکلیفی به سر می برد. بازاری که شکاف چند ده میلیونی را نشان می دهد تا جایی که مناطق بالای شهر و پایین شهر گاهی تا ۴۰ میلیون در هر متر مربع اختلاف قیمت دارند و این آمارها باعث شده که سردرگمی در عرضه و تقاضا بیشتر شود.